جوان شیعه

1.    5.  نامه ای به قبیله جهینه

حضرت در نامه ای به این گروه چنین نوشت: «من أسلم منهم وأقام الصلاة وآتی الزکاة وأطاع الله ورسوله وأعطی من الغنائم الخمس».

«آن کس که اسلام بیاورد و نماز را بپا دارد وزکات دهدو خدا و رسول او را اطاعت کند و از غنایم خمس را بپردازد.»

یقیناً حضرت در این نامه ها به یکی از حقوق رهبری اشاره می کند و آن این که تمام مسلمانان پس از کسر مؤونه زندگی،باید خمس درآمدهای مشروع خود را به رهبر بپردازند تا او بتواند بر اثر توان مالی بهتر به توسعه اسلام و اداره امور تبلیغی وتعلیمی بپردازد. در هیچ یک از این نامه ها امر به جهاد نشده تا منظور از غنائم، غنیمت جنگی باشد.

زیرا جهاد اسلامی باید به امر پیامبر یا امام صورت گیرد و هرگز مردم حق ندارند به جهاد ابتدایی (نه دفاعی) بپردازند. امام شافعی و امام احمد آشکارا می گویند جهاد بدون اذن امام یا اذن کسی که از طرف او مأمور به جهاد است، انجام نمی گیرد.

همچنین معتقدند عملیات کوچک در جهاد نیز مانند هماورد طلبی بدون اذن امام جایز نیست،مثلاً در جایی که دو لشکر در برابر هم صف آرایی کرده اند،مسلمان مجاهد حق ندارد بدون اذن امام گام به میدان نهد و مبارز بطلبد و تن به تن بجنگد. حال اگر واقعاً نامه ها ناظر به جهاد ابتدایی با دشمن بود، باید حضرت در اینجا نحوه تقسیم اموال را به صورت مشروح بنویسد آیا سهم سواره نظام با پیاده نظام یکی است یا فرق می کند؟

علاوه بر این، حضرت باید مانند دیگر نامه ها که برای جهادگران می نوشت یا سخن می گفت قبلاً بفرماید دشمن را دعوت به اسلام کنید و حجت را بر آنها تمام کنید، آنگاه با آنان جهاد کنید، و در کیفیت جهاد از تعرّض به پیران، مجروحان، زنان و کودکان خودداری کنید، مبادا از طریق مسموم کردن آب ها یا آتش زدن خرمن ها و باغ ها وارد شوید و هرگز به معابد دشمن اگر اهل کتاب باشند، حمله نکنید.

علاوه بر این باید حضرت ماه هایی که جهاد در آن حرام است را گوشزد کند و غالب این افراد کسانی نبودند که سالیان درازی در آغوش اسلام رشد کرده باشند تا نیازی به این احکام نباشد. بنابراین مفاد نامه ها با موضوع جهاد ارتباطی ندارد و باید خمس در این نامه ها را به همان کسب در آمد تفسیر کرد.

در حقیقت پیامبر (ص) در اینجا به اصلی از اصول سیاسی اسلام اشاره کرده و آن اینکه مردم، پس از کسر مؤونه ها و هزینه ها خمس درآمد خود را به مقام رهبری بپردازند و اتفاقاً همان طوری که در گذشته یادآور شدیم، این درآمد مربوط به مقام امامت است و به تعبیر امام هادی (ع) که فرمود: «امّا ما کان بسبب الإمامة فهو لی»؛ «اموالی که مردم به عنوان امامت به نزد تو آورده اند، باید در اختیار ما قرار گیرد.»