تعمیق گرایش جوان به مذهب
راهکارهای عملی تعمیق گرایش جوانان و نوجوانان به مسائل مذهبی
از سؤالاتی که همواره ذهن انسانها مخصوصا جوانان و نوجوانان را به خود مشغول کرده این است که چگونه می توان به مسائل مذهبی گرایش پیدا کرد و بعضاً خانواده ها می پرسند چگونه می توانیم گرایش فرزندانمان به مسائل مذهبی را تعمیق بخشیم. در پاسخ به این سؤال می توان به طوز خلاصه بعضی از راهکارهای عملی تعمیق گرایش جوانان و نوجوانان به مسائل مذهبی را اینگونه بیان کرد
1 ـ ارائه الگوهای عملی؛ یعنی، روش الگویی وعرضه و نمونه، از مهم‌ترین‌روش‌های تربیتی در اسلام است. آنان از راه مشاهده مستقیم عمل والدین،مربیان، فرهیختگان جامعه و...، حالات و رفتار اینها را می‌بینند و از آنان الگومی‌پذیرند. پس دین آموزی باید مستلزم عمل و رعایت عمل باشد. اگر تمامی‌مبلغان دین و اساتید و فرهیختگان به گفته‌های خود عمل می‌کردند، گفتارشان‌مانند باران بر دشت سر سبز دل‌ها فرو می‌رفت؛ اما گفتا عالمان بی‌عمل، مانندباران رحمت الهی است که بر تپه‌ها می‌بارد و از آن جا جاری می‌شود و راهی‌به درون تپه‌ها نمی‌یابد. لذا امام صادق (ع) می فرمایند: «کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» یعنی: مردم را با غیر زبان هایتان (با عمل خوب) به دین دعوت کنید.
2 ـ مسأله دوم آموزش صحیح مسائل و احکام دینی است. نخستین مسأله،دامنة معرفتی است که در دین باید به نوجوانان و جوانان القا کنیم. معرفت‌خدای یگانه، مسأله خلقت، علم الهی، قدرت و ارادة او، عدالت خداوندی،هدایت و رهبری او، حسابرسی و معاد، احاطه و نظارت پروردگار بر بندگان،نعمت‌های بیشمار او، مفاهیم مذهبی مثل عبادت، قرب و تقوا، احسان ونیکی و... از جمله راه‌های پرورش و نوسازی فطرت پاک جوانان است. و نوسازی در اینجا باید به دو مسأله توجه داشت: الف) رعایت شرط سنی ؛ زیرا هر سنی مقتضایی دارد و باید متناسب با فهم ودرک و توانایی او با وی ارتباط آموزشی برقرار کرد. ب) شرط جنس است که پسران و دختران در این زمینه متفاوت‌اند.
3 ـ آرایش ظاهر (اعمال، رفتارها، مکان‌ها و...)؛ غرض این است که‌برنامه‌ها و مراسم را گیرا و جذاب کنیم؛ مثلاً محل برگزاری مراسم را زیبا و معطرنماییم. وای اگر وقتی کسی را ارشاد می کنی، نتواند بوی دهان یا وضع آشفته و لباسهای کثیفت را تحمل کند.و...
4 ـ تشکیل گروه و دسته‌های فرهنگی، هنری و دینی (مانند گروه شعر ونویسندگی، گروه سرود و تواشیح، گروه نقاشی و خط و...).
5 ـ تمرین زندگی اسلامی؛ اردوها و مسافرت‌های گروهی، یکی از بهترین‌شیوه‌های جذب جوانان است.
6 ـ دوری از تحکم و اجبار؛ یعنی، جوانان ما، دین گریز یا دین ستیز نیستند؛ بلکه از تحکم و فرمان‌های اجباری فرار می‌کنند. ما باید یاد بگیریم که‌آنان را دوست داشته باشیم و با عطوفت و مهربانی با آنها برخورد کنیم. و به‌جای تندخویی و الزام، از شیوه‌های دیگر تبلیغ و امر به معروف استفاده کنیم.مخصوصا از نصیحت و امر و نهی زیاد بپرهیزید.
7 ـ سهل‌گیری و سرعت؛ از مطلب قبلی به این می‌رسیم که خداوند دین رابرای آسانی مردم می‌خواهد نه در تنگنا و فشار قرار دادن آنها (یرید الله بکم‌الیسر و لایرید بکم العسر) پس ما باید دین واحکام و آداب آن را به شکلی‌آسان، زیبا، قابل پسند و فهم‌پذیر ارائه بدهیم.
8 ـ حرکت‌های جمعی؛ اصولاً حضور جمع چشمگیر است. اگر فعالیت‌های‌دینی و مذهبی را گسترش بدهیم و افراد بیشتری را جذب کنیم (مثلاً صد نفربرای قرائت قرآن) همین مسأله باعث جذب عده زیادی از افراد بی‌تفاوت یاکم رو می‌شود.
9 ـ طولانی نکردن مراسم‌ها و برنامه‌های دینی و مذهبی؛ نگذاریم جوانان، نوجوانان و حتی کودکان، در مراسم‌های دینی و سایرفعالیت‌های مذهبی احساس خستگی کرده و زده شوند. بنابر این باید سعی‌کنیم مدت دعاها و برنامه را از 2 ساعت با یک ساعت و یا کمتر کاهش دهیم. در این راستا عمل به موارد زیر ضروری می‌نماید: الف) استفاده از لذات کامی یا دهانی؛ گاهی مراسم را با یک شربت یا شیرینی‌می‌توانیم جذاب کنیم؛ ب) زمینه سازی برای اغنا؛ مراسم اسلامی به صوری باشد که لذات‌گوناگونی را اغنا کند (لذت‌های عاطفی، زیبایی، آرامش روان، محبت و پیوندبا خدا و...)؛ ج) ذکر داستان‌ها و قصه‌های واقعی؛ د) دادن جوایز مختلف (به بهانه‌های نظم و انضباط، رتبة درسی، خط زیباو...)؛ ه) استفاده از هنر: نمایش، سرود، صوت خوب، قرائت زیادی قرآن،کاریکاتور و طنز، نقاشی و خط و...؛ و) استفاده از ادبیات: متون ادبی، متن‌های حماسی و عاطفی، شعری‌سازنده، بحث‌های علمی، تحقیق و پژوهش و...؛ ز) استفاده از عواطف؛ روان شناسان می‌گویند: عاطفه، خمیر مایة گرایش‌مذهبی است. هر قدر پیوند و انس با مردم در امر دین بیشتر باشد، دین بیشتردر آنان نفوذ می‌کند؛ ج) استفاده از جاذبة احسان و نیکی و خوش رفتاری.